تنگي نفس به علت بيماريهاي مختلفي از جمله آسم، بيماريهاي قلبي، بيماريهاي ريهاي، عفونتهاي تنفسي و يا عوامل خارجي مانند آلرژي يا استرس ايجاد ميشود.
اين وضعيت ممکن است با احساس نفسگيري، سختي نفسگيري و يا احساس ناتواني در تنفس همراه باشد. در صورت تجربه تنگي نفس به صورت مداوم يا شديد، حتماً به پزشک مراجعه کنيد.
آسم يک بيماري تنفسي است که معمولاً به دليل واکنش غيرطبيعي بدن به عوامل محيطي ايجاد ميشود. برخي از عوامل و عوامل خطر زير ميتوانند منجر به بروز آسم شوند:
عوامل آلرژيک: مانند گرده گياهان، مواد شيميايي، مواد غذايي يا مواد حيواني ميتوانند باعث بروز آسم شوند.
عوامل تحريک کننده: مانند دود سيگار، آلودگي هوا، ترشحات تنفسي، تنش و ورزش ميتوانند منجر به بروز آسم شوند.
عوامل ژنتيک: داشتن تاريخچه خانوادگي از بيماري آسم ميتواند احتمال بروز آسم را افزايش دهد.
عوامل عفوني: عفونتهاي تنفسي مانند آنفلوآنزا و سرفه ميتوانند باعث تحريک راههاي تنفسي شده و باعث بروز آسم شوند.
عوامل تغذيهاي: مصرف مواد غذايي حاوي مواد افزودني و رنگدانه ها ميتواند باعث بروز آسم شود.
همچنين ممکن است عوامل رواني و استرس نيز بر بروز آسم تأثيرگذار باشند.
براي حفظ سلامتي ريه و پيشگيري از بيماريهاي تنفسي، مراقبتهاي زير ميتواند مفيد باشد:
ترک کردن سيگار: سيگار و عوامل ديگري مانند دودهاي سيگاري و دود آشپزخانه ميتوانند به شدت آسيب بزنند. ترک سيگار يا کاهش تماس با دود سيگار و دود آشپزخانه ميتواند به بهبود سلامتي ريه کمک کند.
ورزش: ورزش منظم و فعاليتهاي ورزشي ميتوانند به تقويت ريه و بهبود عملکرد آن کمک کنند.
حفظ وزن سالم: اضافه وزن ميتواند بر روي ريه و تنفس تأثير منفي داشته باشد. حفظ وزن سالم و تغذيه مناسب ميتواند به بهبود عملکرد ريه کمک کند.
پاکسازي محيط: از تميز نگه داشتن محيط زندگي و جلوگيري از تماس با آلودگي هوا و مواد شيميايي مضر مانند آلرژنها و ترشحات تنفسي پرهيز کنيد.
مصرف مواد مخدر و الکل: مصرف مواد مخدر و الکل ميتواند به شدت آسيب بزند. پرهيز از مصرف اين مواد ميتواند به حفظ سلامتي ريه کمک کند.
مراقبت از تنفس: در مواجهه با آلودگي هوا يا مواد شيميايي، استفاده از ماسک تنفسي و حفاظت از ريه ميتواند مفيد باشد.
همچنين مراجعه به پزشک و انجام بررسيهاي پيشگيرانه منظم ميتواند به شناسايي زودرس بيماريهاي ريه و اتخاذ تدابير مناسب کمک کند.
آستم
برونشیت
آمفیزم
فیبروز ریه
عفونت ریوی
سرطان ریه
بیماری مزمن انسدادی ریوی (COPD)
بیماری های التهابی ریوی
بیماری های تنفسی مزمن
بیماری های تنفسی حاد
آستم: بیماری التهابی که باعث تنگی نفس، سرفه و خلط میشود. عوامل مختلفی مانند آلرژیها یا عوامل محیطی میتوانند باعث آستم شوند.
برونشیت: التهاب مجاری تنفسی که باعث میشود تا مجرای هوایی در ریهها تورم و ترشحات زیادی داشته باشند. این موضوع میتواند باعث سرفه و مشکلات تنفسی شود.
آمفیزم: یک بیماری مزمن که باعث از بین رفتن بافت ریه و کاهش عملکرد آن میشود.
فیبروز ریه: یک بیماری مزمن و التهابی که باعث ایجاد بافت اسکاری در ریهها میشود و عملکرد آنها را کاهش میدهد.
عفونت ریوی: عفونتی که میتواند در هر بخشی از ریهها اتفاق بیفتد، از جمله عفونتهای تنفسی مانند آنفولانزا یا عفونتهای باکتریایی مانند آنفیزما.
سرطان ریه: نوعی سرطان که از سلولهای ریهها شروع میشود و میتواند به سرطانهای دیگر بدن منتقل شود.
بیماری مزمن انسدادی ریوی (COPD): یک بیماری مزمن که باعث مشکلات تنفسی مانند تنگی نفس و سرفه میشود و معمولاً به دلیل سیگار کشیدن یا عوامل محیطی دیگر ایجاد میشود.
بیماری های التهابی ریوی: مجموعهای از بیماریهایی که باعث التهاب و تورم در ریهها میشوند، مانند برونشیت و آستم.
بیماری های تنفسی مزمن: بیماریهایی که باعث مشکلات تنفسی مزمن میشوند، مانند برونشیت مزمن و آمفیزم.
بیماری های تنفسی حاد: بیماریهایی که باعث مشکلات تنفسی ناگهانی میشوند، مانند آنفولانزا و نفخ.
بسیاری از بیماریهای ریوی میتوانند به عمل جراحی منجر شوند. برخی از موارد عمده عبارتند از:
سرطان ریه: در صورتی که سرطان ریه در مراحل اولیه تشخیص داده شود و تا حدی محدود به ریه باشد، عمل جراحی برای برداشتن بخش مبتلا به سرطان یا حتی بخشی از ریه ممکن است مورد استفاده قرار گیرد.
بیماریهای خلقی ریه: برخی از بیماریهای خلقی مانند برخی از نوعهای بولوس امفیزم (بزرگ شدن غیرطبیعی بخشهای ریه) ممکن است نیازمند جراحی شوند.
بیماریهای التهابی ریه: برخی از بیماریهای التهابی مانند توسعه یا عفونتهای مزمن ریه ممکن است نیازمند جراحی باشند.
تروما یا آسیبهای ریوی: در برخی موارد از جمله آسیبهای جدی ناشی از تصادفات یا ضربههای شدید، عمل جراحی ممکن است برای ترمیم ریهها لازم باشد.
بیماریهای عروقی ریه: برخی از حالتهای عروقی مانند امبولی ریوی (پرش خونی به ریه) ممکن است نیازمند جراحی شوند.
بیماریهای خلقی مانند تومورهای خلقی ریه: برخی از تومورهای خلقی مانند کیستها و تومورهای خلقی میتوانند نیازمند جراحی شوند.
همچنین، در برخی از موارد، جراحی ریه ممکن است برای انتقال ریه (تراشه ریه) در صورتی که ریههای فرد بهطور کامل عملکرد نکنند، نیازمند باشد.