ناخنها (Nail) ساختار پیچیدهای دارند که از چند لایه مختلف تشکیل شدهاند. در ادامه ساختار ناخنها به طور کلی توضیح داده میشود:
پوسته ناخن (Nail Plate): این بخش قسمت بیرونی و قابل مشاهده ناخن است که از لایههای سخت کراتینی تشکیل شده است. پوسته ناخن به عنوان پوشش محافظ برای قسمت زنده ناخن (ماتریکس) عمل میکند.
ماتریکس (Nail Matrix): این بخش از ناخن در پایه آن واقع شده و مسئول تولید سلولهای جدید ناخن است. ماتریکس شامل بافت زنده و سلولهای پوستی است که به صورت پیوسته سلولهای جدید ناخن تولید میکنند.
پوسته ناخنی (Nail Bed): این بخش زیر پوسته ناخن قرار دارد و به عنوان پایه ناخن عمل میکند. پوسته ناخنی شامل بافتهای زنده و عروق خونی است که سلولهای ناخن را تغذیه میکنند.
پوسته ناخنی پایهای (Nail Root): این بخش از ناخن در زیر پوست قرار دارد و مسئول تولید سلولهای ناخن است. پوسته ناخنی پایهای به عنوان محل تولید سلولهای جدید ناخن عمل میکند.
پوسته پارونی (Cuticle): این بخش از پوستهای نرم است که پوسته ناخن را از پوست دیگر جدا میکند و ناخن را از عوامل خارجی محافظت میکند.
همچنین، در اطراف ناخنها ممکن است بافتهای دیگری نیز وجود داشته باشند که به عنوان پایه و پشتیبانی برای ناخنها عمل میکنند. این ساختار پیچیده ناخنها باعث میشود این اعضای بدن محافظت شده و قادر به انجام وظایف خود، از جمله حفظ تعادل حرارتی و حساسیت به لمس، باشند.
بیماریهای ناخن میتوانند به انواع مختلفی از مشکلات و عوارض مرتبط با ناخن اشاره کنند. برخی از بیماریهای ناخن عبارتند از:
قارچی: این بیماری شایعترین بیماری ناخن است که باعث تغییر رنگ، ضخیم شدن، شکستگی و تغییر شکل ناخن میشود.
عفونتهای باکتریایی: عفونتهای باکتریایی میتوانند باعث تورم، قرمزی و درد در ناخن شوند.
پسوریازیس ناخن: این بیماری مرتبط با پوست است و باعث تغییرات در ناخنها میشود، از جمله ضخیم شدن، زبری، تغییر رنگ و تغییر شکل.
آسیبهای مکانیکی: ضربه، فشار یا خراشیدگی نیز میتواند باعث آسیب به ناخن شود.
بیماریهای خونی: برخی از بیماریهای خونی مانند کمخونی یا بیماریهای کبدی میتوانند تغییرات در ناخنها ایجاد کنند.
اگر شما به هرگونه تغییرات ناخن خود اطمینان ندارید، بهتر است به پزشک مراجعه کرده و تشخیص و درمان مناسب را از او دریافت کنید.
در برخی از بیماریها و وضعیتهای پزشکی، ناخنها ممکن است تحت تأثیر قرار گیرند و تغییراتی در شکل خود نشان دهند. برخی از تغییرات شایع در شکل ناخنها که ممکن است به علت بیماریها باشند عبارتند از:
تحول در ضخامت ناخن: برخی از بیماریهای خونی و عوارض مربوط به آنها مانند کمبود آهن، بیماریهای قلبی و عروقی، پوستی و غدد درونریز میتوانند منجر به تغییر در ضخامت ناخنها شوند. به عنوان مثال، کمبود آهن میتواند باعث شدن ناخنها به شکلی نازک و شکننده تبدیل شود.
تغییر در شکل ناخن: برخی بیماریهای پوستی و عوارض آنها مانند پسوریازیس و آرتریت روماتوئید میتوانند به تغییرات شکلی ناخنها منجر شوند. به عنوان مثال، در پسوریازیس ممکن است ناخنها به شکل یک قطعه از ناخن که روی آن یک خط عمیق وجود دارد شکل گیری کند.
تغییرات رنگ: برخی بیماریها مانند کمبود آهن، بیماریهای کبدی و بیماریهای قلبی میتوانند به تغییرات رنگی در ناخنها منجر شوند. به عنوان مثال، کمبود آهن ممکن است باعث تغییر رنگ ناخنها به زردی یا خشکی آنها شود.
قارچ ناخن یک عفونت قارچی است که معمولاً از طریق قارچهایی که در محیطهای گرم و مرطوب وجود دارند، منتقل میشود. این عفونت میتواند به هر دو ناخن دست و پا اثر بگذارد، اما بعضی از عوامل مانند داشتن سیستم ایمنی ضعیف، پوشیدن کفشهای بسته و گرم، استفاده از استخوانهای تمیز نشده یا آسیبهای ناخن میتوانند خطر ابتلا به این عفونت را افزایش دهند.
علائم قارچ ناخن ممکن است شامل تغییر رنگ ناخن به زرد، قهوهای یا سیاه، ضخیم شدن ناخن، تغییر شکل ناخن، شکستگی ناخن، تغییر درخشندگی ناخن، ترکها و خشکی پوست اطراف ناخن باشد.
برای تشخیص قارچ ناخن، پزشک ممکن است نمونهای از ناخن را برای آزمایش به آزمایشگاه ارسال کند. درمان قارچ ناخن ممکن است شامل مصرف داروهای ضدقارچ خوراکی یا محلی، استفاده از قطرهها یا کرمهای ضدقارچ محلی، استفاده از لاک ناخن ضدقارچ، و در موارد شدیدتر، روشهای درمانی مانند لیزر یا جراحی باشد.
با درمان مناسب و پیگیری مراقبتهای لازم، میتوان قارچ ناخن را کنترل کرد و از پیشرفت عفونت جلوگیری کرد. اما مهم است که به موقع به پزشک مراجعه کنید تا تشخیص صحیح و درمان مناسب را دریافت کنید.
پسوریازیس ناخن یک بیماری مزمن پوستی است که به طور عمده بر روی ناخنها و پوست دستها و پاها اثر میگذارد. این بیماری ناشی از افزایش سریع تولید سلولهای پوستی است که باعث تشکیل لکهها، ترکها و ضخیم شدن ناخن میشود. عوامل ژنتیکی، عوامل محیطی مانند استرس، عفونتها، آسیبهای ناخن و تغییرات هورمونی میتوانند علت بروز پسوریازیس ناخن باشند.
علائم پسوریازیس ناخن میتواند شامل تغییر رنگ ناخن به زرد، قهوهای یا سیاه، ضخیم شدن ناخن، تغییر شکل ناخن، ترکها، خشکی پوست اطراف ناخن و حتی تخریب ناخن باشد.
درمان پسوریازیس ناخن ممکن است شامل استفاده از کرمها و پمادهای ضدپسوریازیس محلی، داروهای ضدپسوریازیس خوراکی، درمان با نور مصنوعی (PUVA)، استفاده از مواد ضدالتهابی و ضدقارچ محلی، و در موارد شدیدتر، درمان با چیپهای پوستی یا جراحی ناخن میشود.
مهم است که در صورت مشاهده علائم پسوریازیس ناخن، به پزشک مراجعه کرده و تشخیص صحیح و درمان مناسب را از او دریافت کنید. همچنین مراقبتهای پوستی منظم و کنترل عوامل تحریککننده مانند استرس و عفونتها نیز میتواند به بهبودی و کنترل بیماری کمک کند.
بیماریهای خونی میتوانند بر روی ناخنها تأثیر مختلفی داشته باشند. برخی از بیماریهای خونی که ممکن است بر ناخنها تأثیرگذار باشند عبارتند از:
کمبود آهن: کمبود آهن میتواند باعث تغییر رنگ ناخنها به زردی یا خشکی ناخنها شود.
بیماریهای سیستمیک: برخی از بیماریهای خونی مانند آنمیا، لوسمی، لوکمی و بیماریهای انعقادی میتوانند به عوارضی مانند تغییر شکل ناخن، لکهها، ترکها، ضخیم شدن یا نازک شدن ناخن، تغییر رنگ و حتی تخریب ناخن منجر شوند.
بیماریهای ایمنی: برخی از بیماریهای ایمنی مانند آرتریت روماتوئید و لوپوس اریتماتوس نیز میتوانند به تغییرات ناخنی مانند تغییر شکل، لکهها و ترکها منجر شوند.
در هر صورت، در صورت مشاهده تغییرات ناخنی ناشی از بیماری خونی، مهم است که به پزشک متخصص مراجعه کنید تا تشخیص صحیح و درمان مناسب را دریافت کنید. همچنین، مراقبتهای پوستی منظم و درمان بیماری خونی میتواند به بهبودی و کنترل تغییرات ناخنی کمک کند.
پوست شدن کنارههای ناخن ممکن است به دلایل مختلفی رخ بدهد. در ادامه برخی از علل شایع پوست شدن کنارههای ناخن ذکر شده است:
خشکی ناخنها: اگر ناخنها خشک شوند، پوستههای پیرامونی ناخن نیز ممکن است خشک و پوستهپوسته شوند.
استفاده از مواد شوینده: استفاده از مواد شوینده قوی میتواند باعث خشکی ناخنها و پوستههای پیرامونی آنها شود و باعث پوست شدن آنها شود.
استفاده از آب و صابون بیش از حد: غسل دستها و استفاده از آب و صابون بیش از حد میتواند باعث خشکی ناخنها و پوستههای پیرامونی آنها شود.
تماس با مواد شیمیایی: تماس مستقیم با مواد شیمیایی مانند مواد شوینده، مواد ضدعفونی کننده و ... میتواند باعث تحریک و خشکی پوستههای پیرامونی ناخن شود.
استفاده از ناخنهای مصنوعی: استفاده از ناخنهای مصنوعی یا گلسنگ ممکن است به طور موقت باعث پوست شدن کنارههای ناخن شود.
بیماریهای پوستی: برخی از بیماریهای پوستی مانند عفونتهای قارچی، پسوریازیس و اگزما میتوانند باعث پوست شدن کنارههای ناخن شوند.